Алтын күздің нағыз берекелі шағы – егін жинау науқаны. Екі мәрте Социалистік Еңбек Ері атанған Ыбырай Жақаев егінші жастарға «Егінді өсіре білуің – ең алғашқы асуды алуың, ал өнімді ысырапсыз жинап алуың – халыққа тартқан асылың» деп айтқан болатын. 25 жылдан бері дала төсінде тер төгіп, күрішпен сырласып, мол өнім жинаудың қыр-сырын білетін кейіпкеріміз Пернебай Қарамендиев әлі де ауданда күріштің күтімін жасап келеді.
Ата-бабаларымыз ертеден таңның атысы, кештің батысына қарамай, алқап басындағы бейнетке ат салысып, егін егіп, суарып, баптап, оны төкпей-шашпай жинап алуға қамданған. Осы жолда өзінің берекелі ісімен танылған, жұмыстың барлық қиын сатыларынан өткен, қызметте ысылған, еңбегі еселенген, күріш саласын толықтай меңгерген маман – «Ақ Бостай» шаруа қожалығының күрішшісі Пернебай Қарамендиев.
25 жылдан бері диқан болған кейіпкеріміз Пернебай Қарамендиев – бүгінде егіннің қыр-сырын жетік білетін күрішші. Ол 1956 жылы Ақсу ауылында дүниеге келген. 1963-1971 жылдары ауылдағы сегіз жылдық мектепті бітіріп, 1971-1973 жылдары №202 мектептен білім алған. 1974-1976 жылдары Германияда әскери борышын өтеп, «Гвардия» медалімен марапатталған. Еңбек жолын ең алғаш 1976 жылдың маусым айында Ақсу совхозында күрішші, механизатор болып бастаған.
Кейіпкеріміздің ауыл шаруашылығына қосқан еңбегі елеусіз емес. Бүгінге дейін бірнеше мәрте ауылдық, аудандық, облыстық «Алтын күз» шараларында марапат төрінен көрініп жүр. «Диқан жерін анасындай сүйеді, жер диқанға баласындай иеді» демекші, алты ай бойы егіс алқабында тер төккен күрішшінің бейнеті мол.
Осындай шаруаның шырайын кіргізіп, өнім алуда рекорд орнатқан Пернебай Қарамендиев 1983 жылы 50 гектар күріш егіп, әр гектардан 70 центнер өнім алып, озат күрішші атанса, 1984 жылы әр гектардан 65 центнер, 1987 жылы әр гектардан 80 центнер өнім алып, ауданның, ауылдың үздігі атанған. 1990 жылы әр гектардан 63 центнер өнім алып, ауыл диқандарының алды болды, 2009 жылы облыста көш бастап, Алматы қаласындағы «Алтын күз» салтанатты шарасына қатысып, жүлделі орынға ие болды.
Кейіпкеріміз қажырлы еңбектің арқасында 2013-2017 жылдары да ауылда үздік атанған, 2019 жылы «Озат бригадир» номинациясына ие болды.
Бала жасынан ауыл шаруасына ерте араласқан ел ағасы – бүгінде егістік алқабында өнімі бітік майталман күрішші. Өз ісіне мығым диқан жерді мәпелеп, алтын дәннің бабын табуда қажырлы еңбек пен үлкен ізденіс қажет екенін айтады.
Күрішші биыл өзінің қарамағындағы 41 гектар жерге Сыр салысының «Лидер» сұрпын сеуіп, гектарынан 80 центнер өнім алуды көздеп отыр.
– Көктем келісімен егіс даласына Сырдың басты дақылын егіп, мәпеледік. Күріш те бала секілді. Қалай баптап өсірсең, солай өнімін береді. «Күріш – суымен ырыс» демекші, күрішті егіп болған сон, суға бастырамыз. Оны егінжайға орақ түскенше уақытылы суарып, күтіммен қараймыз. Күріш дұрыс шығуы үшін дұрыс суара білу керек. Себебі мол өнімге қол жеткізуде судың маңызы зор. Яғни күріштің шығымы берілген суына байланысты болады. Ауа райы да биыл қарасып тұр. Аяқ су былтырғыға қарағанда биыл тапшы болды, десек те шаруашылық жігіттерінің арқасында арнайы насоспен суарып, уақытылы тыңайтқыштарын беріп, күтім жасадық. Ыстық күндері күріштің күтімін күшейтіп, көзіміздің қарашығындай қарадық. Нәтижесінде Жер ана ырыс-несібемізді молынан берді. Оған өздеріңіз көріп тұрған жайқалған егістік дәлел. Өздеріңіз білетіндей «Ақ бостай» шаруа қожалығы жыл сайын мол өнім алып, өңірдің экономикасын арттыруға өз үлесін қосып келеді. Баптай білгенге жер жомарт қой, – дейді дала еңбеккері Пернебай Қарамендиев.
Күз – береке мен мерекенің, ырыс пен несібенің айы. Егінжай мен қырман басында қызу жұмыстың қайнайтын кезі, тау-тау астықтың ел қамбасына құйылар шағы. Еңбек майталмандарының күн-түн демей тіршілік қылатын уақыты. Бір сөзбен айтқанда, бұл – еліміз үшін жауапты да шешуші кезең. Осынау кезеңде күріштен шашау шығармай жинап алып, жауапты науқанға белсенділік таныту – әрбір азаматтың парызы.
Кейіпкеріміз «еңбек етпесең, елге өкпелеме, егін екпесең, жерге өкпелеме» деген тәмсілді үнемі қаперде ұстайды. Таң бозарғаннан егістікке қарай бет алып, тынымсыз еңбек етуден шаршамайтын шаруа адамы, тәжірибелі маман. Арда азаматтың бойындағы қайтпас қайсарлығы мен байсалдылығы, жұмысқа деген құлшынысы жастарға үлгі.
Бастысы, жасы алпыстың асқарынан асса да бейнеттің бел ортасында жүргені қуантты. Ол – тек іскер азамат қана емес, отбасында жары Аманкүл апай екеуі 2 ұл, 3 қыз өсіріп, олардан 12 немере сүйіп отырған үлкен бір әулеттің алтын қазығы. Ауыл шаруашылығы саласын өркендетуде тынбай еңбек еткен еңбек адамы Пернебай Қарамендиев қашанда құрметке лайық. Оның егіс даласындағы елеулі еңбегі кейінгі ұрпаққа үлгі болып қала бермек.
Ақтоты Бүркітбай
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!