Жалағаш ауданының автомобиль жолдарының жалпы ұзындығы 234,6 шақырымды құрайды. Оның 50 шақырымы республикалық, 60,6 шақырымы облыстық және 124 шақырымы аудандық маңызы бар автомобиль жолдары. Аудандық маңызы бар автомобиль жолдарының 92 пайызы жақсы және қанағаттанарлық, 8 пайызы қанағаттанарлықсыз жағдайда. Аудан бойынша 242 шақырымды құрайтын 223 көше бар. Оның 83 пайызы қанағаттанарлық, 17 пайызы қанағаттанарлықсыз жағдайда. Аудандық мәслихаттың сессиясында тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің басшысы Ғабит Ерболұлы осылай деді.

Жол құрылысы қарқын алған

Күн тәртібіндегі 6 мәселе қаралған сессия отырысында алдымен аудан­дағы жол сапасын жақсартуға не­гіз­делген жобалардың жүзеге асы­рылу барысы пысықталды. Бөлім бас­шысының сөзіне сүйенсек, был­тыр жол құрылысы бойынша 1 млрд 293,4 млн теңгеге 16 шақырым құ­райтын 5 жоба жүзеге асқан. Тиісті қаражаттың 305,1 млн теңгесіне 1,3 шақырымды құрайтын М.Шәменов ауылына кіреберіс аудандық маңызы бар автомобиль жолына күрделі жөн­деу жұмыстары жүргізілген. Ал 988,3млн теңгеге 4 елді мекеннің 15,3 ша­қырымды құрайтын 16 ішкі көшесі жөндеуден өтті. Олардың қатарында Аққұм ауылынан 8, Есет батырдан 5, Бұқарбай батырдан 2, Таң ауылынан 1 көше бар.
Иә, былтыр ауылдық елді мекендерде жол құрылысы қарқын алды. Мұның бәрі елдің талап-ті­легіне арқау болған мәселелер еді. Бір ғана Аққұм ауылында 457,1 млн теңгеге 10 көшеге күрделі жөндеу жұмыстары жүрді. Оған 2023 жылы облыстық бюджеттен 147 млн, был­тыр жобаны толық аяқтауға 286,8 млн теңге қаралды. Жол сапасының төмендігі жергілікті жұрттың басты мәселесіне айналған ауылдардың бірі Есет батыр еді. Былтыр елді мекенде 545,7 млн теңгеге 5 көше күрделі жөндеуден өтті.

38 көше жөндеуден өтеді

Ғабит Ерболұлы биыл да Жала­ғашта жол сапасына мән берілетінін айтады. Бұл мақсатқа республикалық және облыстық бюджеттен 1 млрд 731,3 млн теңге қаралған. Оған 2,3 шақырымды құрайтын аудандық ма­ңызы бар «Ақсу-Беркімбай кәлпе» автомобиль жолы, Жалағаш кенті мен 6 елді мекенде 21 шақырымды құрайтын 38 көше жөндеуден өтеді.
«Қызылорда-Жалағаш-Ақсу-Бер­­кімбай кәлпе» автомобиль жо­лын күрделі жөндеу жұмыстары сәуір айында басталған. Оған облыс қазы­насынан 168,2 млн теңге қа­рал­ған. Бұқарбай батыр ауылын­дағы 11 көшенің құрылысына былтыр рес­публикалық бюджеттен 50 млн теңге қаралып, 2 көшеге асфальт тө­селген. Биыл жобаны аяқтауға респуб­ли­калық бюджеттен 294,3 млн теңге қа­ралды. Ауылдағы жол құрылысы сәуір айында басталды.
Кент тұрғындары үшін жағымды жаңалық бар. Биыл Жалағаш кен­тінде жалпы құны 715,2 млн теңгеге 11 көшеге күрделі жөндеу жұмыс­тары жүреді. Қазірдің өзінде жол құ­рылысы қарқын алған. Мұнан бөлек М.Шәменов ауылындағы Жам­­был, Ердозелов көшелерінің ав­­то­мобиль жолдарын күрделі жөн­деу жұмыстарына облыстық бюд­жеттен 69 млн теңге қаралған. Сон­дай-ақ Қаракеткен мен Далдабай ауы­лын­дағы 16 көшенің күрделі жөндеу жұ­мыстары сәуір айында басталды.
Ғабит Ерболұлы ауданға қа­рас­ты басқа да ауылдарда биыл жол сапасына айтарлықтай мән бері­летінін жеткізді. Депутаттар мұндай жобаларды қолға аларда алдымен ішкі көшелер мәселесін шешіп алған жөн деп есептейді. Өйткені құрылысқа қажетті материалдарды тасымалдау кіреберіс жолдардың сапасына кері әсерін тигізуде.

Кәсіпкерлік қарқын алған

Сессияда мұнан бөлек ауыл әкім­дерінің атқарылған жұмыстар бо­йынша есебі тыңдалды. Алдымен сөз алған Жаңаталап ауылдық округінің әкімі Қуаныш Әбдіхалықов былтыр елді мекенде біршама жобаның жү­зеге асқанын жеткізді. Ауылдық ок­ругте 783 адам бар, оның 431-і эко­номикалық белсенді.
Өткен жылы шалғай ауылдағы ағайын ауыл шаруашылығы саласын толайым табыспен қорытындылаған. Тарқатып айтсақ, 109 гектар жаңа жо­­ңышқа егіліп, 611 гектар ескі жо­ңыш­қа күтімге алынған. Мұнан бөлек 440 гектар күріш егіліп, одан 60,2 цент­­нерден орташа өнім жиды. Яғни 264 880 центнер астықты қамбаға құйған.
Жаңаталапта «Өңірлерді дамы­ту» бағдарламасы шеңберінде 12 млн 783 мың теңге қаралып, тиісті жұ­­­мыстар атқарылған. Ауыл орталы­ғынан 7 млн 280 мың теңгеге ба­лалар ойын алаңы салынған. Сондай 3 ішкі көшенің жарықшамдары жаңа­ланды.
Ауылдық округте 9 шаруашылық, 42 кәсіпкерлік субъектісі жұмыс жа­сайды. Оның ішінде «Қызылорда-Жалағаш» бағытына 1 жолаушы та­сымалы, 1 жеке балабақша, 2 сауда дүкені бар. Былтыр 1 азамат 1 млн 476 мың тенге мал шаруашылығын да­мытуға грант алып, бүгінде жо­басының жемісін көріп отыр. Ал «Ауыл аманаты» жобасы аясында 4 ауыл тұрғынының несие алуға құжаттары платформаға енгізіліп, 2-еуі биыл 3 млн 750 мың тенгеге қол жеткізді. Биылдың өзінде 10 адам кәсіп ашу мақсатында несие алуға жобаларын жасақтауда. Бір сөзбен айтқанда, жаңаталаптықтар іс бастауда мем­лекеттік бағдарламаларды тиімді пайдаланып отыр.
Ауылдағы №119 орта мектепте оқу жылында 149 оқушы білім алған. алтын ұядағы 60-қа жуық ұстаздың 12-сі педагог зерттеуші, 12-сі педагог сарапшы, 4-еуі педагог модератор болса, 2 мұғалімде санаттылық жоқ. Мұғалімдердің 96 пайызы жо­ғары білімді мамандар. Ауылда ба­­ла­­бақ­шадан да тапшылық жоқ. Төрт жыл бұрын 40 орындық жеке ба­лабақша пайдалануға беріліп, қа­зіргі таңда жұмыс жасап тұр. Былтыр «Мектепке жол» акциясы аясында Жаңаталапта мекемелер мен шаруа­шы­лықтар бірігіп, 14 балаға оқу құ­ралдары мен мектеп формасын табыстаған.
Жалпы ауылда жүйелі жұмыс бар, мұны халық қалаулылары да жоққа шығармады. Тек ауыл әкіміне осы қарқынды бәсеңдетпеу қажеттігін қа­перге салды.

Сессияда мұнан бөлек тағы 2 ауыл әкімінің жылдық есебі тыңдалды. Шалғайдағы Жаңадарияда атқа­рыл­ған жұмыстарды ауыл әкімі Рауан Ақпанбетов саралады. Бақша өнім­дерін баптауда өзіндік орны бар елді мекен жұрты биыл да егістік жерін дайындап, егін егуді ерте бас­тап кетті. Жылда бағбан­дар­дың бас­ты мәселесіне айналған аяқсу тап­­­­­шылығы да шешімін табатын сияқ­­ты. Өйткені су келетін канал­дар­ды қазу жұмыстары да қарқынды жүрген.

Иә, Жаңадария жұрты еңбек­сүй­гіш, ауыл жұрты егінмен қатар мал шаруашылығын да ширатып отыр. Кәсіп бастауда жергілікті жұрт мем­­ле­кеттік бағдарламаларды тиімді пайдалануда.
Кент іргесіндегі Ақсу ауылында да өткен жылы қыруар шаруа ат­қа­рылды. Соңғы уақыттағы жағымды жаңалық ауылға газ кірді. Бүгінде ауылдағы ағайын көгілдір отын тұтынады. Депутаттар Ақсуда соңғы жыл­дары айтарлықтай жобалардың жү­зеге асып жатқанын жақсы біледі. Бірақ кент іргесіндегі ауылда әлі де шаруаны ширату қажеттігін қаперге салды. Мәселен, елді мекенде кә­сіп­керлік саласын дамытып, ірі жо­ба­ларды жүзеге асыруға мүм­кіндік мол. Сондықтан халық қалаулы­ла­рының бұл ойын қос қолдап қолдаймыз.

Сессияда мұнан бөлек Жалағаш аудандық мәслихатының жұмыс жос­­­парын бекітіліп, Жалағаш ау­дан­дық мәслихатының депутаты Д.Құ­да­баевтың өкілеттігін мерзімінен бұ­­­рын тоқтату туралы ұсынысы да бі­р­­­ауыздан қолдау тапты. Сондай-ақ «2025-2027 жылдарға арналған ау­дан бюджеті туралы» Жалағаш ау­дандық мәслихатының 2024 жылғы 23 желтоқсандағы №28-2 шешіміне өз­герістер енгізу туралы мәселе де депутаттар қолдауына ие болды.

Кенжетай ҚАЙРАҚБАЕВ