Бүгінге дейін талай байқау мен фестивальде топ жарып жүрген аудандық «Алтын-Арай» халық ән-би ансамблі өткен аптада Қызылорда қаласында елімізге танымал балетмейстер, қоюшы режиссер Болат Қаржаубаевтың 60 жылдығына арналған «Би сұлтаны» атты облыстық байқауда оқ бойы озық шығып, бас жүлдені қанжығасына байлады.

Бекзат өнер саналатын би – халқымызда бұрыннан қошеметке ие. Көрерменге адамның ішкі жан дүниесі мен мінез-құлқын дәлме-дәл жеткізуді мақсат етеді. Талғампаз көрерменнің көңілінен шығып, өз өнерін паш етіп жүрген «Алтын-Арай» халық ән-би ансамблінің ғұмырнамасы 1969 жылы ССРО-ның 50 жылдығы мерекесі қар­саңында аудандық мәдениет үйі жа­ны­нан құрылып басталған. Балет­мейс­тер Роза Боранбаева жетекшілік еткен ансамбль 1971 жылы ән-би ансамбл­дерінің республикалық бай­қауына қаты­сып, «Халық ансамблі» атағын иеленген. Бүгінде 50 жылдан астам тарихи бар «Алтын-Арай» халық ән-би ансамблі көптеген байқауда бақ сынап, кіл мықтылар бас қосқан өнер додаларында үздіктер қатарынан көрініп келеді.

Олар бүгінге дейін облыстық «Таң­шолпан», «Дельфий ойын­дары», «Ұлы дала өрнектері», «Биле-биле», «Бо­тақан» байқауларында бас жүлде, І орын иеленген. Республикалық, ха­лық­­аралық «Аманат», «Жеті өнер», бай­қауларында І орын алған. Сонымен қатар Алматы қаласында өткен ХХІҮ-XXY «Бозторғай» халықаралық балалар шығармашылығы байқауында І орын иеленген. Ташкент қаласында өткен халықаралық «Ташкентті сүйеміз» атты байқауда ансамбльдің жас өнерпазы Әсел Айдосқызы бас жүлдені жеңіп алды.

Ақтау қаласында Қырғыз­стан, Өз­бекстан, Болгария, Ресей, Әзер­байжан елдерінен және еліміздің 4 об­лысынан кіл мықтылар қатысқан «Біз – күн перзентіміз» атты халықаралық ба­­лалар шығармашылығы фестивалінде «Алтын-Арай» халық ән-би ансамблінің би­шілері аудан абыройын асқақтатып, жүлделі ІІ орынды иеленген болатын. Би өнерінде 25 жылға жуық тәжірибесі бар білікті маман 200-ге жуық оқушыны тәрбиелеп, 2010 жылдан бастап аталған топқа жетекшілік етіп келеді.
Иә, Үміт Әшімқызының балғын ба­лалары ба­­ғын­дырып жүрген белеске қосқан үлесі зор. Әріптесім екеуміз сүйінші ха­барды ести салысымен, аудандық Қо­нысбек Қазантаев атындағы мәдениет үйіне бет бұрдық. Мұнда шәкірттерін шыңдаудан шаршамай, үнемі ізденіс үстінде жүретін Үміт Айтқұлованың тағы да шығармашылық қоржынына бір би дайындап жатқанына куә болдық. Ан­самбль жетекшісімен тілдескенімізде осы қарқындарынан тоқ­­тамай, топтың биік тұғырдан көріне бе­руіне күш сала беретінін аңғардық.

– Өздеріңіз білетіндей, Болат Қаржау­баев – облысымызға еңбегі сіңген биші. Бұл кісінің Алмас Қаржаубаев деген інісі бар. Сол кісінің байқауға Болат ағаның облыстағы мықты шәкірттерінің оқушылары қатысса деген ұсынысы бойынша қатыстық. «Би сұлтаны» атты байқауда қатысушылар екі жанр бойын­ша сынға түсті. Яғни қазақ биімен эс­трада биі бойынша өз өнерлерін көрсетті. Ауданнан байқауға қа­зақ биі жанры бойынша «Алтын-Арай» халық ән-би ансамблінің 8 бен 12 жас аралығындағы кіші би тобы қатысып, «Шаттану» биін биледі. Әуезді әуен мен әдемі қимыл үйлескен сайыста мың бұралған би­шілерден құралған 8 өнер ұжымы қа­тысты. Жеңіс тұғырынан көріну үшін 6-7 ай бойы үзіліссіз дайындалдық. Халықаралық дәрежедегі сайыстарда сынға түсіп жүрген бишілермен бір сах­нада өнер көрсетіп, бас бәйгені алу оңай емес әрине. Бұл жеңістің артында үлкен еңбек бар. Мәселен, осы биді қою үшін бишілерім 3 ай бойы демалған жоқ. Үздіксіз ізденіс пен тынымсыз еңбек­тің ар­қасында үлкен жетістікке қол жет­кіз­дік. Осы тұста топтағы барлық биші­лерім мен олардың ата-аналарына үл­кен алғысымды айтамын, – дейді Үміт Әшімқызы.
Талабы мен таланты ұштасқан өнерпаздар үлкен сахналарда қанаты қатайып, бүгінде қоржындарына 70-тен аса би жинаған. Ансамбльдің қазақтың ұлттық өнерін насихаттаудағы еңбегі еселі.

Ақтоты ЕРЖАНҚЫЗЫ