Аймақ басшысы Нұрлыбек Нәлібаев Жалағаш ауданына сапарында ауданның облыс орталығына жақын орналасуы бау-бақша мен фермерлік кәсіпті дамытуға мүмкіндік беретінін және соның нәтижесінде халықтың әлеуеті түзеліп, азық-түлік бағасы да тұрақталатынын баса айтқан еді.

Картоп егуді қолға алған

Жалағаштық диқандар егін ша­руашылығын әртараптандыру мақса­тында бақша дақылдарын егуді қолға алғанына 2-3 жылдай болды. Солардың бірі – «Ер-Әлі» шаруа қожалығы. Шаруа қожалық күріштен бөлек жыл сайын ірі көлемде картоп егеді. Өнімі де жаман емес. Шаруа қожалықтың төрағасы Әліби Бекжановтың ең бірінші мақсаты жиналған өнімді сырт өңірлерге қымбат бағамен сатып, пайдаға кенелу емес, аудан халқын картоппен қамтамасыз етіп, бағаны тұрақтандыруға үлес қосу екен.
Еңбек адамының айтуынша, қырық­қабаттың біздің жерге шы­ғуы қиындау. Ал картоп, сәбізді егуге болады. Әрине, көкіністі бос, тың жерге егу керек. Ол үшін шаруашылық 5 шақырым жерге электр энер­гиясын тартып, насос апа­рып қойған. Осылайша, тамшыла­тып суару әдісімен картоп, сәбіз егуді қолға алған. Жоңышқа, саплерге қарағанда картоп, сәбіз жақсы шығады. Тұқымдық картопты, егетін техниканы да әкеліп қойған. Баяғы қолдап егіп, қолдап жинау, яғни, ескі әдіс енді келмеске кеткен. Қазір бәрі арнайы техниканы, жаңа технологияны қажет етеді.
Осы орайда шаруа адамы аудан орта­лығында шағын жәрмеңке ұйым­дастырып, картоп өнімін аудан тұр­ғындары үшін арзандатылған бағада са­тып тұрады. Мәселен, бүгінде ба­зарда делдалдар арқылы әкелінген картоп жоғары бағада сатылып жатса, тікелей өндірушіден қолжетімді бағада сатып алуға мүмкіндік бар.

33 276 центнер картоп жиналған

Былтыр аудан шаруалары күріштен бөлек бидай, арпа, сұлы, қант құмайы, мақсары, картоп, көкөніс, бақша да­қылдары толық жинап алынды. Тар­қатып айтсақ, 129 гектар күздік би­дайдың әр гектарынан 13, 770 гектар жаздық бидайдың әр гектарынан 9, цент­нерден, 665 гектар мақсарының әр гектарынан 8,7, 200 гектар қант құ­майының әр гектарынан 41, 40 гектар арпаның әр гектарынан 8,2 центнерден өнім жиды. Мұнан бөлек 64 центнер сұлы, 33 276 центнер картоп, 195 цент­нер көкөніс, 299 650 центнер бақша дақылдары жиналды. Биыл да аймақ бойынша картоп, кө­көніс, бақша өнімдерін 17,8 мың гек­тарға егу межеленген. Де­генмен су ли­ми­тіне байланысты егіс көлемі қайта қаралатын болады.

Экспортқа шектеу қойылды

Иә, соңғы аптада картоп бағасы күрт көтеріліп, тіпті 70 пайызға өсті. Кей өңірлерде баға 465 теңгеге дейін жеткен. Картоптың отаны саналатын Пав­лодарда өткен күзде 768 мың тонна өнім жиналған екен. Бірден са­тып жібермей қоймаға салып алған шаруа­лар енді қызығын көріп жатса керек. Қазіргі уақытта тауар еліміздің Батыс өңірлері мен Астана, Алматы қалалары жөнелтуде.
Үкімет мүшелері кар­топ бағасының жақын уақытта тұрақ­тайтынын айтқан болатын. Иә, соңғы үш күнде баға­ның тө­мендегені байқалады. Яғни Үкі­мет экспортқа шектеу қойып, фер­мерлерді ішкі нарықта сауда жасауға шақыруда. Әрине ауыл шаруа­шылығы өндірушілерінің жақсы бағамен экс­портқа сатқаны шаруалар үшін тиімді. Себебі, олардың өзіндік шығындарының өзі жыл сайын артып жатыр. Алайда, Үкіметтің алдында тұрған ең бірінші мә­селе ішкі нарықты қамтамасыз ету.

Бір кісіге 5 келі

Бүгінде қала тұрғындарын толық қамтамасыз ету мақсатында Астана супермаркеттерінде картоп сатуға шек­теулер енгізілген. Қаланың ин­вес­тициялар және кәсіпкерлікті да­мыту бас­қармасы мәліметінше, Астана­да картоптың тұрақты бағасын қамта­ма­сыз ету үшін барлық қажетті шара­ларды қабылданып жатыр.
Сатып алушылардың өнімдерді кө­терме сатып алуын болдырмау мақ­са­тында дүкендерді үйден әрі қарай сату үшін Small және Spar желілерінің сауда нүктелерінде картопты сатуға уақытша шектеу енгізілген. Яғни бір қолға 5 келіден артық берілмейді.

Қызылордада картоп
бағасы 158 теңге

Аймақ халқын нарық бағасынан 10-15 пайызға арзан өнімдермен қам­та­масыз ету мақсатында күнделікті ірі сауда орындарына тұрақтандыру қо­ры­нан әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдері жеткізілуде.
Бүгінде «Байқоңыр» әлеуметтік-кә­сіп­керлік корпорациясы мен 10-ға жуық ірі супермаркеттер арасында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік бағаларын тұ­рақтандыруды қамтамасыз ету жөнінде келісімдер жасалған. Келісімшарт не­гізінде халыққа азық-түлік өнімдері шекті бөлшек бағамен арнайы «Әлеу­меттік бұрыштар» арқылы ұсынылуда.
Айта кетейік, тұрақтандыру қорын­дағы азық-түлік өнімдерін қала ор­та­лық­тарындағы «Small», «Кызыл­орда Оп­томаркеті», «Анвар», «Ажар», «Ала­тау» супермаркеттерінен сатып алуға бо­лады. Бұл сөрелерде картоп 158 теңге, сәбіз 132 теңге, басты пияз 115 теңге, қы­рыққабат 126 теңге, нан 65 теңге, қант 398 теңге, өсімдік майы 590 теңге, 1 сортты ұн 135 теңге, күріш 365 теңге, макарон 275 теңге, тұз 40 теңгеден сатылуда.

Тұрақтандыру қорынан картоп жекізілді

Ауданда баға тұрақты. Баға тұрақ­тылығын сақтау бағытында аудан әкім­дігі тарапынан «Байқоңыр» әлеу­меттік кәсіпкерлік корпорациясы» ак­цио­­­нерлік қоғамымен келісімшарт жүр­гізіп, тұрақ­тандыру қорынан картоп ауданға жет­кізілді. Қазіргі таңда Жа­лағаш кентінде Амангелді көшесі бойындағы «Шоқан», Сәрке батыр көшесі бойындағы «Нұр­бек» сауда үйлерінде картоп өнімі халыққа арзан бағамен сатылуда.
Аудан көлемінде әлеу­­меттік маңызы бар азық-түлік тауар­лары бағаларын негізсіз өсуін қа­да­ғалау мақсатында жергілікті билік және қо­ғамдық кеңес өкілдерімен мони­торинг жұмыстары жүргізілуде. Оған арнайы құ­рылған комиссия мүшелері қа­тыс­ады. Мони­торинг барысында аудан орталы­ғындағы азық-түлік дүкен­дерін аралап, сөредегі тауар баға­ла­рымен танысты.
Нәтижесінде өнім бағасын негізсіз өсір­ген заңсыз жайттар әшкереленбеген. Баға тұрақты. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің бағаларын тұ­рақ­тандыру мақсатында баға тұрақ­ты­лығын бақылау жұмыстары, алдағы уақытта жалғасатын болады. Әкімдік осылай уәде берді.
Ж.АРЫН