Нұржан Елемесұлы ел басына күн туған қиын заманда халықтың бірлігін жоғалтпай, еңбекпен шыңдалып, елінің дамуына, өркендеуіне үлес қосты. Туған жерінің тарихында өз қолтаңбасын қалдырды. Еңбек жолында бірнеше колхоздың төрағасы, ауылдық кеңес төрағасы, ферма меңгерушісі сынды қызметтерді абыроймен атқарды. Еңбек ардагерінің ел үшін еткен еңбегі мен ерен ерлігін елі ұмытқан емес. Мәдениеттіктер үшін «Нұржан ата» атындағы саябақ пен елдің өткені мен бүгінгі тарихынан сыр шертетін музей пайдалануға берілді.
Игі шарада Нұржан Елемесұлының өнегелі өмір жолына тоқталған аудан әкімінің орынбасары Ғани Кенжеғараұлы шараның маңыздылығын атап өтті.
– Қашанда өткенге көз жүгіртіп, сол замандардағы еңбегі ерен ерлерін, тарихи тұлғалар мен елге пана болған біртуар азаматтарын құрметтеген халықпыз. Соның дәлелі, бүгін Мәдениет ауылында игі істің куәсі болып отырмыз. Бұл саябақ та, ауылдың тарихы мен мол мұрасы орын алған қоғамдық негіздегі музей де ел игілігі үшін екені белгілі, – деді ол.
Мұнан соң аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Садық Әлиев, Нұржан Елемесұлының ұрпағы Әбзей Нұржанұлы тыл және еңбек ардагерінің өз заманындағы азаматтық істерін айтып, кейінгі ұрпаққа үлгі етті. Қазақстан Журналистер және Жазушылар одағының мүшесі Бейбітбек Бүркітбаев еңбек ардагеріне арнаған өлең жолдарын оқып, шараның маңыздылығын арттыра түсті.
Н.Елемесов 1905 жылы Сырдария губерниясы Ақмешiт уезi «Қаракөл-Қостам» болысында туған. Еңбек жолын өткен ғасырдың 20 жылдарының басында «Қаракөл-Қостам» болысы Талдыбаев Жолшараның «поштабай» шабарманы болудан бастаған. 1933-1936 жылдары 1 май ауылдық кеңесiне қарасты «Қара ой» қолхозының төрағасы, 1936-1940 жылдары 1 май ауылдық кеңесiнiң, 1940-1944 жылдары осы ауылдық кеңеске қарасты «Қызыл жұлдыз» колхозының, 1944-1946 жылдары Мәдениет ауылдық кеңесiне қарасты Қазақстанның ХХ жылдығы атындағы колхоздың, 1946-1947 жылдары 1 мамыр ауылдық кеңесiне қарасты «Қызыл жұлдыз» колхозының, 1947-1950 жылдары Мәдениет ауылдық кеңесiне қарасты «Бiрлiк» колхозының төрағасы қызметтерiн атқарған. 1950 жылы колхоздар iрiлендiрiлгеннен кейiн Жамбыл атындағы колхозда мүйiздi iрi қара фермасының меңгерушiсi болды. Ол өте халықшыл, қайырымды да адал, ел-жұртына беделi өте жоғары болған.
Кешегi отызыншы, қырықыншы, елуiншi жылдары ел басына күн туған ашаршылық, репрессия, Ұлы Отан соғысы және халық шаруашылығын қалпына келтiру кезеңдерiнде колхоз басқарып, жұмыс жүргiзу оңай болмады. Бұл кезде артельколхоздар құрылып, ел ендi есiн жия бастаған едi. Техника келе қоймаған, егiн егу, мал азығын дайындау жұмыстары қол күшiмен атқарылатын. Осындай қиын сәтте тығырықтан шығар жол тапты. Өзiнiң iскер, еңбекқорлығының арқасында халықты игiлiктi iске ұйымдастыра бiлдi. Мемлекет мүддесi мен халықтың жағдайына бiрдей қарап, жұмыс жүргiздi. Әрбiр iстiң ақ-қарасын ашық айтып, әдiлдiктi ту еттi. Канал қаздырып, егiн ектiрдi. Ол басқарған колхоздарда мал басы көбейiп, халық тойынды.
Ел басқарып, жұртына еңбегi сiңген Н.Елемесовтың зиялы қауыммен, өнер адамдарымен, дiн өкiлдерiмен жақсы қарым-қатынаста болғаны ел арасында жиi айтылады. Сыр сүлейі Жиенбайдың баласы Рүстембек жыраумен құрдас-дос ретiнде жақсы сыйласқан. Ақын-жыраулар Әбілда Жүргенбаев, Балқашбай Жүсiповтермен сыйласып, тығыз қарым-қатынаста болған. Күмiс көмей Көшенейдi де ауылға арнайы шақырып, жыр-терме айтқызған. Қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі Асқар Тоқмағанбетов екеуі Жаңақорған, Сарыағаш шипажайларында бірге демалып, кейін құрдас ретінде сыйлас болған екен.
Ол халқымен бiрге болып, тұрмысы төмендерге қолдау көрсеттi. Екi сөзiнiң бiрiнде «маңдай термен егiлген ел ризығы мемлекетке де жетедi, халыққа да жетедi» дейдi екен. Соны көреалмаушылар сыртынан тас атып, домалақ арыз жазды. 1933 жылғы ашаршылық кезінде аштарға таратқан астықты байшылдарға бердi деп арыз жазылып, бiр жарым жылға сотталған. Бiрақ аққа қара жұқпайды, 15 күннен кейiн ақталып шығады.
Ауылдық кеңес пен бес колхозға төраға болған Н.Елемесов жұбайы Сыздықова Мәми екеуi 4 ұл, 1 қыз өсiрiп, тәлiмдi тәрбие бердi. Немере-шөбере сүйдi. Балалары мен бауырларының келешегiн ойлап, қамқор аға, әке болды. Бәрiнiң оқып, бiлiм алуына ықпал еттi. Ақылман би ағамыз ұрпақтарын адамгершiлiкке, адал еңбек етуге тәрбиелеп, бағыт-бағдар берiп отырды. Бүгiнде мәуелi бәйтеректей өсiп-өнген Нұржановтар әулетiнiң тәрбиесiн, тұрмыс-тiршiлiгiн үлгi-өнеге етуге болады.
Тыл және еңбек ардагері Н.Елемесовтың көп жыл елдi ұжымдастыру, халық шаруашылығын қалпына келтiру жолындағы қажырлы еңбегi ескерусiз емес. Атап айтар болсақ, «Қазақстанға – 15 жыл», «ОСОАВИАХИМ белсендісі», «Коммунистік еңбектің екпіндісі» төсбелгілерімен, «Еңбекте үздiк шыққаны үшiн», «1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысы кезінде тылдағы қажырлы еңбегi үшiн», «В.И.Лениннiң 100 жылдығы», «Еңбек ардагерi», Бүкiлодақтық халық шаруашылығының жетiстiктерi көрмесiнiң күміс медалдарымен марапатталған. Сонымен қатар «Ауыл шаруашылығындағы белсенді жұмысы үшін» деп Қазақ КСР-ның «Құрмет» грамотасына да ие болған.
Ерлан ӘНУАРҰЛЫ
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!