Көзді ашып-жұмғанша сары сабаз күз де келді. Күз молшылықтың, байлықтың, берекенің айы дейді. Иә, қырман басы тазаланып, бау-бақша жиналып, құс базары тарқайтын кез. Түнерген табиғаттың, қоңыр салқын ауа райының, көтеріңкі көңіл-күйде Сыр елі елорданың 25 жылдығына орай Астанаға тарту ретінде жаз бойы жиып-терген өнімдерімен жәрмеңке ұйымдастырды.

– Жәр­меңкеге аймақ диқан­дары мен тауар өндірушілері үлкен дайын­дықпен кел­ді. Жалпы жәрмең­кеде 7 ау­даннан 60-қа жуық облыс кәсіпкері 40 жүк көлігімен 160 млн теңгенің 450 тон­надан астам ауыл шаруашылық өнім­дерін астаналықтарға ұсынуда.Нақ­­­­тырақ айтсақ, өңіріміздің бас­ты тауары күріштен 130 тон­надан ас­там, 10 тонна ет және 30 тоннаға жуық балық өнімдері, 30 тоннадай көкөніс пен жеміс-жидек, 230 тонна бақша өнімдері, 3 тонна ас тұзы, 10 тоннадай сүт өнімдері, 5 тоннаға жуық сөк, талқан және кондитер өнім­дерін жеткіздік. Ауа райының сал­қын­дығына қарамастан жәр­меңке жоғары деңгейде өтіп жатыр, – дейді облыстық ауыл шаруашылығы және жер қатынастары басқармасының бас­­шысы Талғат Дүйсебаев.
Екі күнге жалғасқан жәрмеңкеде Сыр өңірінің ауыл шаруашылығы өнім­­деріне қызығушылық танытқан ас­та­налықтар­дың қарасы қалың бол­ды. Әрине әсіресе қала тұрғындарының өзімізде өсірілген сапасы жоғары, эко­логиялық жағынан таза, бағасы қол­жетімді өнімдерге жиі қолы жете бер­мейтіні белгілі ғой. Тұр­ғындардың көп­шілігі Сыр салысын қап-қаптап са­тып алып жатса, енді бірі жаңа­да­риялық қауын-қарбызға тәнті болуда. Әсіресе Жалағаш ауданының күріші мен қауын-қарбызына сұраныс жо­ғары болды. Шыны керек, жәр­меңкеге ауыл шаруашылығы тауар­ла­­рының бірнеше түрі қойылған, бар­лығының да бағасы қолжетімді, яғ­ни нарық ба­ғасынан айтарлықтай төмен.

– Біз жыл сайын Қызылорданың ауыл шаруашылығы өнімдерінің жәр­мең­кесін асыға күтеміз. Сыр өңі­рінің басты бренді – күріш пен ба­лығын, тұзды мал етін, қауын-қар­бызын алуға асы­ғамыз. Биыл да осы жәрмеңкеден қалмауға тырысып, таң атысымен таңғы асымызды ішер-ішпестен отба­сы­мыз­бен жәрмеңкеге келіп қалдық. Ерте келдік пе десем, ха­лықтың көпшілігі осында екен, тіпті көптеген сауда сөре­лері босап та үлгеріпті. Күріш, қауын-қарбыз, ба­лық, ет, тұздан бөлек кар­топ пен пияз, құрт-май алдық. Бәрі қол­жетімді, өте арзан бағада, сапасы да жо­ғары. Биыл Қызылорда облысына 85 жыл толыпты, Сыр елін ме­рей­той­ларымен шын жүректен құт­тықтай­мын. Қы­зыл­орда­лық­тар – еңбекке бейім, бау-бақша өнім­дерін егуге машықтанған халық. Сон­дықтан болар, Сыр елінің жәр­мең­кесін асыға күтетініміз. Сонау Қызыл­ордадан Астанаға келіп, осын­дай жәрмеңке ұйымдастырған Сыр еліне алғыстан басқа айтарымыз жоқ, – дейді астаналық Нұрғиса Мырзатай.
Жәрмеңке өте жоғары деңгейде ұйым­­­дастырылып, керемет көңіл-күй­­де өтті. Іс-шарада аймақта өндірілетін отан­­дық өнімдерді қолдау мақса­тында ар­найы көрме де ұйым­дас­ты­рылса, ел­ор­далықтарға мере­ке­лік көңіл-күй сый­­лау үшін Сыр елі өнер­паз­дарының қа­­ты­суымен кон­церт­тік бағ­дарлама да қойылды.
– Қызылорда облысы ауыл шаруа­­шылығы жәрмеңкесін өткізеді де­ген хабарды әлеуметтік желіден көр­ген­нен бастап бұл сәтті күн санап күт­тім. Жәрмеңке кеше басталыпты, бірақ бірінші күні жолым түспей, жәр­мең­кенің екінші күніне үлгеріп, келіп тұрған жайым бар. Біраз өнімдер са­тылып кеткен секілді, десе де күріш, мал етінен молынан әкелген-ау, таңдау мүмкіндігі көп. Жа­сы­ра­тыны жоқ, бізде жоқ тауарлар осы кі­сі­лер­ден табылады. Бағасы да қол­же­тімді. Сырдың дәмін алыста жүріп, аң­сайтынымыз да рас. Өйткені өзім­нің балалық шағым Жалағашта өт­кен. Ерте ке­ліп күріш пен қауын-қар­­быздан, ет пен құрт-ірімшік­ті ба­рынша көп мөлшерде ал­дым. Жалағаштың қауын-қарбызын айт­саңызшы, бал татып тұрады ғой. Жа­ла­ғаштағы Жаңадария деген ауыл­да өсетін бұл қауындар бізде та­нымал. Жаңадарияның қауын-қар­бызы десең, дәм татқысы ке­ле­тін­дер көбейеді. Бүгін күн түне­ріп, суық болғанымен, жәрмеңкедегі көңі­ліміз көтеріңкі, Сыр еліне алғыс ай­та­мын, – дейді қала тұрғыны Гауһар Сейтжанова.
Иә, ауданымыз үшін маңызды нау­қан күзгі жиын-терім жұмыстары қыр­­күйекте басталды. Бүгінде еңбек адамдары жаз бойы күтіп-бап­таған өнімдерін ысырапсыз жинап алу үшін тер төгуде.
Айта кетейік, биыл ау­да­нда 37079 гектар алқапқа егін егілді. Оның ішінде негізгі дақыл күріш 19 800 гектарды құрайды. Мұнан бөлек бидай 750 гектарға, қант құмайы 70 гектарға, арпа 70 гектарға, соя 64 гектарға, мақсары 520 гектарға, сүр­лемдік жүгері 700 гектарға, сұлы 5 гек­тарға, жаңа жоңышқа 4 850 гектарға егі­ліп, 7 200 гектар ескі жоңышқа кү­тімге алынған. Сондай-ақ картоп 646 гек­тарға, көкөніс 1 108 гектарға және басқа да бақша өнімдері 1 296 гек­тарға егілді.
Қуантарлығы, биыл ау­данда тұр­ғындардың бақша са­луына 500 гек­тар жер дайындалып, үлес­тірілген. Дайындалған 500 гектар жерге 921 отбасы 217,3 гектар картоп, 63 гектар көкөніс, 219,7 гектар бақша да­қыл­дарын орналастырған болатын. Бү­гінде олар қауын-қарбызын саба­ғынан үзіп, бірнеше бақша өнімдерін сау­даға да шығаруда. Бұл жұмыстарды келер жылы да жалғастыру жоспарда бар. Әрине бұл бір жағынан қарапайым ха­лықтың қыстық азығын қамдап алуына үлкен мүмкіндік болып отыр.
Міне, тынымсыз тірлік пен еселі ең­бектің арқасында қызылордалық ша­руалар береке мен бірліктің туын тігіп, ерке Есілге Сырдың сәлемін жолдап қайтты.

Жандос ЖАЗКЕН