«Алдағы үш жыл ауылдық аймақтарды барынша дамытуға арналады. Ауылдағы тұрмыстың қаладағы сияқты жайлы болуына күш саламыз. Ауылдық жерлерді дамытудың кешенді тұжырымдамасы қабылданады. Бүкіл елімізде ауыл шаруашылығы кооперативтері құрылады. Ауыл шаруашылығы саласында 350 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылады. Жалпы, кооперативтерді дамыту үшін бюджеттен 1 триллион теңгеден астам қаражат жұмсалады» деген мақсат-міндет қойды ҚР Президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев. Иә, осы орайда ауылдық елді мекендердің дамуына демеу болатын «Ауыл аманаты» жобасы туралы естігенде қуанбаған ауыл тұрғыны кемде-кем шығар. Ауылдағы ағайынның өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған жобаның басталғанына көп болмаса да бүгінде тиімді несиеден үміттілер қатары көп секілді. Қалың жұрттың ойы – ертерек құжаттарын өткізіп, несиені тездетіп алу. Осы орайда ауыл тұрғындары тарапынан аталған жоба аясында туындаған сұрақтарға жауап іздеу және жобаның ауданда іске асырылу барысымен танысу мақсатында аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөлімінің басшысы Жасұлан Еспенбетпен сұхбаттасқан едік…
– Жасұлан Ерданұлы, «Ауыл аманаты» жобасы бойынша құжаттар қабылдау қашан басталды?
– «Ауыл аманаты» жобасына құжат қабылдау 2023 жылдың шілде айынан басталды. Бүгінде жоба аясында құжаттарды қабылдау, комиссия отырысы секілді жұмыстар жүруде.
– Бүгінге дейін аудан бойынша қанша жоба қабылданды?
– Аудан көлемінде 28 жоба қабылданды. Оның ішінде 7 жоба қолдау тауып, 1 жоба мақұлданбады. Қалған 20 жобаның құжаттары дайындалып жатыр.
– Ұсынылған жобалардың қаншасы қай бағыттағы кәсіп түрі?
– Негізінен «Ауыл аманаты» жобасы бойынша қаржыландыру бес бағыт бойынша жүргізіледі деп жоспарлануда. Бірінші өңдеу саласына қатысты жобалар, мысалы, жылыжайлар, сүт, ет өндірісі, құс және балық шаруашылығы, екінші өсімдік шаруашылығын дамыту, үшінші ауыл шаруашылығы кооперативтерін жабдықтау, төртінші мал шаруашылығын дамыту бойынша және басқа да бағыттағы бизнес жобалар болып табылады. Ауданымызда өңдеу саласы бойынша 4 жоба, асыл тұқымды мал алу бойынша 11 жоба, өсімдік шаруашылығы саласы бойынша 3 жоба, басқа да бизнес жобалар шеңберінде 4 жобамыз бар.
– Дайындалған жобалардың қаншасы ауылдық елді мекендерге тиесілі?
– Жобаның өзі айтып тұрғандай, несиеге ниеттілердің басым көпшілігі ауылдық елді мекен тұрғындары. Нақтырақ айтсам, 18 жоба ауылдық елді мекендерге тиесілі.
– Қай елді мекендерде бағдарлама шеңберінде құжаттар өткізуде белсенділік бар, қай ауылдар төмен деңгейде?
– Бір қуантарлығы, бүгінде әсіресе ауыл азаматтарының кәсіп ашуға ынтасы басым. Мәселен, бағдарлама шеңберінде құжаттар өткізу белсенділігі жоғары ауылдар Есет батыр, Аққұм, Таң, Мақпалкөл ауылдары болса, төмен деңгейдегі елді мекендер М.Шәменов, Мырзабай ахун, Мәдениет ауылдары. Белсенділік төмен деңгейдегі ауылдарда біздің тараптан қосымша түсіндірме жұмыстары күшейтілуде.
– «Ауыл аманаты» жобасы аясында қаржылай қолдауға ие болу үшін қандай талаптарды орындау қажет?
– Негізінен несие алуға көп талап көрсетілмеген. Жобаға қатысуға кез келген адам өтініш бере алады. Бірақ ұсынылған бизнес жоспардың қажеттілігі, тиімділігі ескеріле отырып, шешім қабылданады. Мемлекеттік қолдау нәтижесінде бұл жоба қатысушыларына 2,5 пайызбен несие беру көзделген. Егер мал шаруашылығын қолға алғыңыз келсе, 7 жылға, ал басқа кәсіпті нәсібіңізге айналдырар болсаңыз, 5 жылға дейінгі мерзімге беріледі. Тек бір шарты бар. Қаржылай қолдауды алу үшін бірінші кезекте несие тарихы дұрыс болуы қажет және кепіл мүлкі болуы шарт.
– Бағдарлама шеңберінде берілетін қаражаттың көлемі қанша?
– Жоба бойынша ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативтеріне 27 млн 600 мың теңге, жеке кәсіпкерлік субъектілеріне 8 млн 600 мың теңгеге дейін беріледі.
– «Ауыл аманаты» жобасы аясында 2,5 пайызбен несиемен ауданда қанша жоба қолдау тапты? Оның қаншасы ауылдық елді мекендерге тиесілі?
– Жоғарыда айтып өткенімдей, бүгінде аудан бойынша 7 жоба қолдау тапты. Оның ішінде Таң ауылынан 1 жоба, Еңбек ауылынан 1 жоба, Жаңаталап ауылынан 1 жоба, Есет батыр ауылынан 2 жоба, Жалағаш кентінен 2 жоба облыстық комиссияда қаралып, 65,5 млн теңгеге қолдау тапты.
– Қолдау тапқан жобалардың қатарында мал шаруашылығынан бөлек кәсіптің басқа да түрлері бар ма? Ол жобалардың ішінде ауданда бұрынсоңды қолға алынбаған жобалар бар ма?
– Әрине бар. Қазір әсіресе жастар біздің ауданға таңсық бизнес жобаларын ұсынып жатады. Әрине бұл тұрғындар арасында үлкен ізденіс бар екенін көрсетеді. Бұл бізді қуантады. Мәселен, жобалардың ішінен «Қап шығару цехы», «Жылыжай» кешеніне қатысты жобалар құжаттары ұсынылып, қолдау тапты.
– Жоба шеңберінде несие ең әуелі қай санаттағы азаматтарға беріледі?
– Жоба бойынша 18 жасқа толған және зейнеткерлік жасқа жетпеген жеке кәсіпкерлерге, кооперативтерге және кооператив мүшелеріне беріледі.
– Облыс бойынша бұл жобамен кәсіп бастаймын дегендерге жалпы құны қанша қаражат қаралған?
– Облыс бойынша биылға жалпы 3 млрд теңге қаражат қаралған. Алдағы жылдары қаржы көлемі көбейеді деп жоспарлануда.
– 2,5 пайызбен несие үлестіретін бұл жоба бойынша түсіндірме жұмыстары жүріп жатыр ма?
– Иә, бағдарламаны іске асырудың маңыздылығы ең алдымен халықтың табысын арттыруға, сондай-ақ экономиканы әртараптандыру, кәсіпкерлікті дамытумен ұштасқан нәтижелі жұмыспен қамтуға бағытталғандықтан ауыл тұрғындарының жоба игілігін көруге бағыт-бағдар беру – біздің міндетіміз. Осы орайда бүгінде ауданда құрылған жұмысшы топ арқылы ауылдарды аралау жұмыстары жүргізіліп, бағдарламаның мақсат-мүддесін халыққа кеңінен түсіндіру мақсатында ақпараттық-түсіндіру бағытында іс-шаралар атқарылуда. Нақтырақ айтсам, бүгінде кент және ауылдық округтер бойынша 28 кездесу ұйымдастырылып, түсіндірме жұмыстары жүргізілді. Нәтиже жаман емес.
– Үміткерлер мақсатын айтса, жобасын дайындауға көмектесесіздер ме?
– Әрине көмектесеміз. Қазіргі таңда біздің бөлім және «Атамекен» кәсіпкерлер палатасының аудандағы филиалы, «Бизнеске арналған үкімет» мекемесінің аудандағы мамандары бірлескен штаб құрып, жұмыс жасауда. Үміткерлерге бизнес жоспарынан бастап барлық құжаттарының жиналуына сүйемелдеу жұмыстары жүргізіледі.
– Аталған жоба аясында ауданда кооператив құрылды ма? Құрылса, сол жоба жайында кеңірек тоқталсаңыз?
– Бұл бойынша өңірде ауқымды жұмыстар жүріп жатыр. Бүгінде аудан бойынша 13 кооператив құрылды. Кооперативтер бойынша 4 кооператив және 7 мүшесі басқа облыстан асыл тұқымды мал әкеліп, көбейту бағытында құжаттарын жинақтап жатыр.
– Сұхбатыңызға рахмет!
Сұхбаттасқан
Жандос Махмұтұлы
Пікірлер жоқ. Бірінші болыңыз!